Erfðaréttur

Erfðamál, arfskipti, dánarbúskipti, skiptastjórn, umráðaréttur, eignarréttur, lögarfur, börn frá fyrra hjónabandi eða sambandi, erfðaskrá, véfenging á erfðaskrá.

Erfðaskrá

Það er mikilvægt að gera erfðaskrá, einkum fyrir sambúðarfólk og fólk í hjónabandi eða sambúð sem á börn frá fyrra hjónabandi eða utan hjónabands. Sambúðaraðilar erfa ekki hvor annan heldur erfa börnin allar eignir ef erfðaskrá er ekki gerð. Vilji maður ekki að börnin erfi allar eignir er hægt að skrifa erfðaskrá. Í erfðaskránni er hægt að skilgreina erfðarétt og til dæmis kveða á um að arfur barna verði séreign þeirra.

Margir hugsa með sér að þeir geri þetta seinna en þá getur það verið um seinan.

Til þess að erfðaskrá teljist gild þarf að uppfylla ákveðnar formkröfur. Lögum samkvæmt geta erfingjar véfengt erfðaskrá, t.d. ef formkröfur eru ekki uppfylltar.

Umráðaréttur, eignarréttur, hvað er það?

Hægt er að erfa eitthvað með fullum eignarrétti. Það þýðir að erfinginn getur sjálfur gert erfðaskrá og arfleitt einhvern annan að hinni erfðu eign.

Sé ekki sérstaklega kveðið á um annað í erfðaskrá erfa makar hvor annan með umráðarétti. Það þýðir að þegar eftirlifandi maki fellur frá ganga eignirnar til barnanna en í því felst að eftirlifandi makinn getur ekki arfleitt aðra að eignunum með erfðaskrá.

Lögarfur

Börn aðeins annars maka eiga alltaf rétt á að krefjast lögarfs síns sem er helmingur þeirra eigna sem hinn látni lætur eftir sig. Þetta á alltaf við, óháð því sem stendur í erfðaskrá.

Dánarbússkipti

Við dauðsfall þarf að skrá skiptingu dánarbús ef hinn látni lætur eftir sig eignir. Mikilvægt er að búskiptingin sé rétt gerð og að fram komi allar eignir og skuldir og raunverulegt virði þeirra. Skrá þarf dánarbússkiptin.

Skiptastjóri

Ef erfingjar eru ósammála um dánarbússkiptingu eða ef um er að ræða stórt dánarbú sem erfingjar eru ekki færir um að sjá um sjálfir er hægt að sækja um skiptastjóra hjá dómstólum. Þá sér skiptastjóri um dánarbúið.

Arfskipti

Við arfsskipti skiptast eignir dánarbúsins á milli erfingjanna. Hafi hinn látni verið í hjónabandi eru gerð búskipti áður en arfskipti eru gerð. Í þessum tilvikum er einnig mikilvægt að taka tillit til skatts, t.d. ef fasteign eða búseturéttur hefur verið seldur. Það er á ábyrgð erfingjanna að greiða skatt af hagnaðinum.